Απ’ ότι φαίνεται η τσουκνίδα είναι εξαιρετικά θρεπτική, όχι μόνο για τα φυτά αλλά και για τον άνθρωπο.
Είναι φυτό πλούσιο σε μέταλλα, παρέχει ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, και κάλιο μεταξύ άλλων. Είναι επίσης τίγκα στη βιταμίνη C, βήτα-καροτίνη, και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Αποτελελούμενη κατά δέκα τοις εκατό από πρωτεΐνη – περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο λαχανικό – και με υψηλά επίπεδα εύκολα απορροφήσιμων αμινοξέων, η τσουκνίδα είναι ένα από τα τέλεια τρόφιμα φύσης. Οι φαρμακευτικές της ιδιότητες είναι πολλές, καθώς χρησιμοποιείται ως αποχρεμπτικό για τη θεραπεία παθήσεων όπως το άσθμα, η βρογχίτιδα και η πνευμονία. Το τσάι τσουκνίδα είναι ένα ασφαλές, απαλό διουρητικό που αποκαθιστά την καλή λειτουργία των νεφρών και της κύστης. Σε μορφή κομπρέσας θεραπεύει αμιχές, πληγές, τσιμπήματα και εγκαύματα. [Πηγή: 1]
Για τα φυτά
Το εκχύλισμα τσουκνίδας μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν δυναμωτικό λίπασμα ή/και σαν εντομοαπωθητικό. Βγείτε στα όρη και στα βουνά φορώντας χοντρά γάντια και μαζέψτε τσουκνίδες την Άνοιξη και πριν την ανθοφορία του φυτού, για καλύτερα αποτελέσματα. [Διάλυμα τσουκνίδας φτιαγμένο από τσουκνίδες που μαζεύτηκαν την άνοιξη είχαν το υψηλότερο ποσοστό ΝΗ4, Ρ, και Κ, ενώ στα τέλη καλοκαιριού οι τσουκνίδες έδωσαν διάλυμα με υψηλότερα ποσοστά Ca, Mg, και S. – Πηγή: 2].
Μπορείτε να παρασκευάσετε εκχύλισμα είτε με χλωρή τσουκνίδα είτε με αποξηραμένη (για χρήση όλο το χρόνο) χωρίς ουσιαστικές διαφορές στη σύσταση και τα αποτελέσματα.
Εκχύλισμα τσουκνίδας για λίπασμα [Πηγή: 3]
– Αναμίξτε 1 kg χλωρής τσουκνίδας (ή 200 gr. ξερής) με 10 l. νερό και ανακατέξτε.
– Αφήστε ανοιχτό το δοχείο (μην σκεπάζετε) σε θερμοκρασία δωματίου και ανακατεύετε καθημερινά ή κάθε δυο μέρες.
– Μετά από 10-14 μέρες το εκχύλισμα είναι έτοιμο. Σουρώστε και αραιώστε 1 μέρος εκχυλίσματος με 3-5 μέρη νερό και ριζοποτίστε. Άλλοι αναφέρουν πως 1:10 είναι καλό για ράντισμα και 1:20 για πότισμα, όσο πιο μικρό το φυτό τόσο μεγαλύτερη πρέπει να είναι η αραίωση.
Μπορεί και να χρησιμοποιηθεί για την απώθηση της μελίγκρας, φτιάξτε εκχύλισμα με τον ίδιο τρόπο αλλά αφήστε το από 14-24 ώρες (όσο μεγαλύτερη η θερμοκρασία τόσο λιγότερες οι ώρες που χρειάζεται φαντάζομαι αλλά δε βάζω και το χέρι μου στη φωτιά), σουρώστε και ψεκάστε (χωρίς να αραιώσετε περαιτέρω) – επαναλάβετε ανά βδομάδα για 3-4 βδομάδες.
Τσουκνίδα γ(ε)ια μας [Πηγή: 4]
– 250 γρ. τσουκνίδα – 1-2 βρασμένες πατάτες σε κύβους – λάδι ή βούτυρο – 1 ψιλοκομμένο κρεμμύδι – 3 3/4 φλιτζάνια γάλα – 1 κουταλιά της σούπας ψιλοκομμένα φρέσκα βότανα π.χ. μαντζουράνα, φασκόμηλο, άνηθο και μαϊντανό – 1 κουταλιά ψιλοκομμένο δυόσμο – αλάτι, πιπέρι – κρέμα γάλακτος με ψιλοκομμένο δυόσμο για γαρνίρισμα.
Τσιγαρίστε τα κρεμμύδια στο λάδι κι έπειτα προσθέστε την τσουκνίδα και ζεματίστε για 10΄. Ρίξτε τις πατάτες, τα βότανα και το γάλα, αλατοπιπερώστε και βράστε για άλλα 10΄. Αφήστε τα να κρυώσουν και λιώστε τη σούπα στο μίξερ. Ζεστάνετε τη σούπα βελουτέ και σερβίρετε. Για το γαρνίρισμα: όταν θα έχετε βάλει τη σούπα στα πιάτα, θα ρίξετε στη μέση της καθεμιάς 1-2 κουτ. σούπας κρέμα γάλακτος και θα ψιλοκόψετε λίγο δυόσμο από πάνω.
‘Αλλες χρήσεις στην κουζίνα: σαν αφέψημα για τονωτικό. Τσουκνιδόπιτα (θεσσαλιώτικη και ηπειρώτικη συνταγή), τσουκιδόσουπα με δυόσμο. Μπορεί να μαγειρευτεί όπως το σπανάκι, σαν βραστή σαλάτα, ή να γίνει το βασικό χορταρικό σε σάλτσα πέστο.
Πηγές:
[1] Urban Foraging: Stinging Nettles, Ιστοσελίδα The Greenest, Superlative ideas for a sustainably future
[2] Πτυχιακή Εργασία Επίδραση υδατικών εκχυλισμάτων τσουκνίδας και άλλων αγριόχορτων στην ανάπτυξη των καλλιεργειών, Ευαγγελία Μυλωνάκη
[3] Φτιάχνω εκχύλισμα τσουκνίδας για φυτοπροστασία, Ιστοδελίδα ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ