Τα παρακάτω είναι μόνο ένα εναρκτήριο λάκτισμα για την κατηγορία που αφιερώνεται στη Χαρουπιά και τους καρπούς της, καθώς στο μέλλον μια συν-μπλογκ-σιάζουσα σκοπεύει να ασχοληθεί προσωπικά με τις παρασκευές από χαρούπια και θα έχει πολλά περισσότερα να συνεισφέρει! Φόρος τιμής λοιπόν στο υπέροχο αυτό δέντρο, και σε όσους αποφασίζουν να στραφούν ξανά σε αυτό.
Γενικά για τα Χαρούπια..
Τα χαρούπια είναι μια τροφή που χρονολογείται από την αρχαϊκή περίοδο. Αποτελούσαν για πάρα πολλά χρόνια αγαπημένη τροφή των Κρητικών. Είναι γνωστό ότι τρώγονταν στην Τουρκοκρατία αλλά και σε άλλες δύσκολες εποχές όπως τη ναζιστική κατοχή. Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας θυμούνται πόσα προϊόντα διατροφής έφτιαχναν με τα χαρούπια. Ακόμα και αλεύρι από χαρούπια έφτιαχναν. Τα χαρούπια είναι ένα προϊόν που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σήμερα καθώς δεν περιέχει γλουτένη, στην οποία πολλά άτομα είναι αλεργικά. Επίσης μπορεί να αξιοποιηθεί για τη δημιουργία γλυκών. Οι παλιότεροι γνωρίζουν ότι τυλίγονταν σε χρυσόχαρτα και τα πρόσφεραν στα παιδιά ως σοκολάτες. Τα νεότερα χρόνια ελάχιστοι είναι εκείνοι που το τρώνε. Χρησιμοποιείται περισσότερο ως ζωοτροφή.
Πηγή [1]
Αρχαιολογία..
Η χαρουπιά ήταν γνωστή στους αρχαίους Έλληνες οι οποίοι την καλλιεργούσαν για τους καρπούς της. Ο Πλίνιος περιγράφει τα γλυκά φασόλια της χαρουπιάς σαν τροφή για τα γουρούνια. Από τον Θεόφραστο μαθαίνουμε ότι το δέντρο, οι Ίωνες το αποκαλούσαν κερωνία ενώ ο καρπός ονομάζονταν και αιγυπτιακό σύκο. Ο Θεόφραστος περιέγραψε σωστά πως οι καρποί της βγαίνουν από τον κορμό του δένδρου, κι αυτό γιατί τα λουλούδια φυτρώνουν πάντοτε στις μασχάλες των φύλλων ή απευθείας από τα παλιά κλαδιά. Το δένδρο αναφέρεται και στην παραβολή του Ασώτου. Το χαρούπι το έτρωγαν στην Αρχαία Αίγυπτο και το χρησιμοποιούσαν ως γλυκαντική ουσία για το γλυκό «νεντζέμ». Οι Ισραηλινοί έτρωγαν τα χαρούπια κατά τη διάρκεια των εβραϊκών διακοπών του «Του Μπισβάτ» ενώ οι μουσουλμάνοι κατά τη διάρκεια του Ραμαζάν έπιναν χυμό χαρουπιού. Στην Αίγυπτο σήμερα το τρώνε σαν σνακ, ενώ με τους συντριμμένους λοβούς φτιάχνουν ένα αναζωογονητικό ποτό. Χρησιμοποιείται επίσης σε ηδύποτα που φτιάχνονται σε Τουρκία, Μάλτα, Πορτογαλία και Σικελία. Στη Λιβύη και στο Περού χρησιμοποιούν το σιρόπι του χαρουπιού σε ποτό.
Φυσιολογία..
Είναι δέντρο αειθαλές που μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 18m και σε ηλικία τα 100 έτη, ενώ τα φύλλα του είναι στρογγυλά, σκληρά και πυκνά. Ευδοκιμεί στις άνυδρες και βραχώδεις παραθαλάσσιες περιοχές του νησιού και φυτρώνει σε αρκετή απόσταση η μία από την άλλη.
Πριν ωριμάσει ο καρπός της μοιάζει με πράσινο φασόλι, ενώ όταν ωριμάσει μοιάζει με καφετί φασόλι και είναι σκληρός και γλυκός (κατατάσσεται στα όσπρια). Παλαιότερα οι Κρητικοί έτρωγαν τα χαρούπια σαν γλυκό, ενώ ακόμη εξακολουθεί να αποτελεί υγιεινό υποκατάστατο της σοκολάτας. Σε περιόδους ανέχειας, τα χαρούπια έτρεφαν τους φτωχούς και τους αντάρτες που βρίσκονταν στα βουνά, ενώ ακόμη και σήμερα πίνεται ως αφέψημα.
Πηγή [2]
Διατροφική Αξία..
Το χαρούπι έχει πολύ υψηλή θρεπτική αξία αφού η σάρκα τους περιέχει 80% πρωτεΐνη, ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο και βιταμίνες. Βράζοντας τα χαρούπια παρασκευάζεται, από το μέλι που υπάρχει στο εσωτερικό τους, η χαρουμπία (ή χαρουπόμελο), η γεύση του οποίου μοιάζει με της σοκολάτας. Η χαρουμπία όμως υπερέχει θρεπτικά σε σχέση με τη σοκολάτα, γιατί περιέχει 52 φορές λιγότερο λίπος, δεν έχει οξαλικά οξέα, δεν περιέχει αλλεργιογόνα και καφεΐνη και η γλυκύτητα του οφείλεται σε φυσικά σάκχαρα. Το ασβέστιο που περιέχει είναι πλουσιότερο ακόμα και από το γάλα (350mg ανά 100gr).
Η χαρουμπία έχει την ιδιότητα να καταπραΰνει το στομάχι, βοηθά στην ομαλή λειτουργία του εντέρου και χρησιμοποιείται ως γλυκαντική ουσία σε διάφορα παρασκευάσματα (σε δημητριακά, γλυκά, ροφήματα).
Πηγή [3]
ΠΑΡΑΣΚΕΥέΣ
ΧΑΡΟΥΠΑΛΕΥΡΟ
Το Χαρουπάλευρο είναι ένα υγιεινό αλεύρι που χρησιμοποιείται αντί της σκόνης κακάο και της σοκολάτας. Μπορεί ακόμη να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή ψωμιού και αρτοσκευασμάτων. Τα φασόλια χαρουπιού τα οποία προέρχονται από την χαρουπιά είναι εκ φύσεως γλυκά και δεν περιέχουν καφείνη, έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε κάλσιο και βιταμίνη Ε.
Το χαρουπάλευρο αποθηκεύεται σε αεροστεγείς και αδιαφανείς συσκευασίες σε δροσερό, ξηρό και σκοτεινό μέρος για ένα χρόνο. Τα περικάρπιά του πρέπει να φροντίσετε να είναι σκούρα καφέ και γυαλιστερά χωρίς τρύπες, σχισμές ή μούχλα πριν χρησιμοποιηθούν.
Θα Χρειαστείτε:
Φασόλια Χαρουπιού
Τανάλια
Πέτρινο Γουδί & Γουδοχέρι ή Μύλο Καφέ ή Μπλέντερ
Α’ ΤΡΟΠΟΣ
– Ανοίξτε τα φασόλια με μια πένσα και αφαιρέστε τους σπόρους.
– Τοποθετήστε τους άδειους σάκους από τα φασόλια (αυτούς κρατάμε) στο φούρνο, ανοίξτε τον στην χαμηλότερη θερμοκρασία και αφήστε τους σάκους να αποξηρανθούν όλη την νύχτα .Εναλλακτικά αποξηράνετέ τους στον αποξηραντή σας (αν διαθέτετε).
– Την επόμενη μέρα χτυπήστε τους στο πέτρινο γουδί μέχρι να γίνουν σκόνη.
Εναλλακτικά τρίψτε τους στον μύλο του καφέ ή στο μπλέντερ.
Β’ ΤΡΟΠΟΣ
Ακολουθούμε ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ σε περίπτωση που θέλουμε να φτιάξουμε και Χαρουπόμελο.
– Βράζουμε τα φασόλια χαρουπιού (τα οποία κόβουμε σε πιο μεγάλα κομμάτια) για να πάρουμε τα υγρά τους για την παρασκευή χαρουπόμελου.
– Όταν σουρώνουμε το υγρό δεν πετάμε τα φασόλια που έβρασαν. Τα ξεφλουδίζουμε (ξεφλουδίζονται εύκολα λόγω του βρασμού), πετάμε τους σπόρους, στεγνώνουμε τελείως τους κάλυκες (που κρατάμε για το αλεύρι μας) απλώνοντάς τους πάνω σε βαμβακερές πετσέτες κουζίνας σε σκιά και ξηρό αέρα.
– Τους τρίβουμε στο μπλέντερ.
Αποθηκεύστε το αλεύρι σας σε αεροστεγή συσκευασία. Χρησιμοποιήστε το για την παρασκευή μερέντας, σοκολάτας υγείας, σοκολάτας ρόφημα, ψωμί, κέικ κ.ο.κ.
[Πηγή 4]
ΧΑΡΟΥΠΟΜΕΛΟ
Υλικά: Χαρούπια, νερό
– Πλένουμε τα χαρούπια και τα κόβουμε σε κομματάκια 1-2 εκατοστών (το επίπονο μέρος της διαδικασίας)
– Τα βάζουμε σε μεγάλη κατσαρόλα και προσθέτουμε νερό ώστε να τα σκεπάζει κατά δύο δάκτυλα περίπου. Βάζουμε την κατσαρόλα να βράσει και αφαιρούμε όσο μπορούμε από τον αφρό που δημιουργείται. Αφού βράσουν 5 λεπτά αποσύρουμε από τη φωτιά.
– Αφήνουμε να μείνουν 24-48 ώρες ώστε τα χαρούπια να αφήσουν όλο το μέλι τους στο νερό μας.
– Τελικά σουρώνουμε το υγρό και το βάζουμε να βράζει σε μέτρια θερμοκρασία ως ότου δέσει και αποκτήσει την υφή και την πυκνότητα του πετιμεζιού, λίγο δηλαδή πιο ρευστό από το μέλι.
Συστατικά: 1 κιλό χοιρινό, 15 κομμάτια χαρουπιά τα οποία έχουμε μουλιάσει από το περασμένο βράδυ, 1 κούπα ελαιόλαδο, 1 κούπα κρασί κόκκινο, 1 κρεμμύδι ψιλοκομμένο, Αλάτι πιπέρι.
Εκτέλεση: Βράζουμε τα χαρούπια πολύ καλά έτσι ώστε να μαλακώσουν πολύ. Το νερό που βγάζουν το ρίχνουμε μαζί με το κρέας, το οποίο νωρίτερα το έχουμε τσιγαρίσει μαζί με το κρεμμύδι. Στη συνέχεια ρίχνουμε τα χαρούπια για να ψηθούν όλα μαζί.
[Πηγή 1]
Για επιπλέον συνταγές δείτε εδώ (!!)
Για σπιτική μερέντα με χαρουπάλευρο εδώ
Πηγή [2]: “Χαρουπιά”, Ιστοσελίδα cretan beaches.com
Πηγή [3]: “Χαρούπι”, Ιστοσελίδα east-meditteranean
Πηγή [4]: “Φτιάξε Χαρουπάλευρο, το άλλο κακάο!”, Blog Πώς φτιάχνεται…How to!!
Πηγή [5]: “Χαρουπόμελο”, Blog Kρήτη – Γαστρονομικός περίπλους