Γενικά για τα Χαρούπια..

Τα χαρούπια είναι μια τροφή που χρονολογείται από την αρχαϊκή περίοδο. Αποτελούσαν για πάρα πολλά χρόνια αγαπημένη τροφή των Κρητικών. Είναι γνωστό ότι τρώγονταν στην Τουρκοκρατία αλλά και σε άλλες δύσκολες εποχές όπως τη ναζιστική κατοχή. Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας θυμούνται πόσα προϊόντα διατροφής έφτιαχναν με τα χαρούπια. Ακόμα και αλεύρι από χαρούπια έφτιαχναν. Τα χαρούπια είναι ένα προϊόν που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σήμερα καθώς δεν περιέχει γλουτένη, στην οποία πολλά άτομα είναι αλεργικά. Επίσης μπορεί να αξιοποιηθεί για τη δημιουργία γλυκών. Οι παλιότεροι γνωρίζουν ότι τυλίγονταν σε χρυσόχαρτα και τα πρόσφεραν στα παιδιά ως σοκολάτες. Τα νεότερα χρόνια ελάχιστοι είναι εκείνοι που το τρώνε. Χρησιμοποιείται περισσότερο ως ζωοτροφή.

Πηγή [1]

Αρχαιολογία..

Η χαρουπιά ήταν γνωστή στους αρχαίους Έλληνες οι οποίοι την καλλιεργούσαν για τους καρπούς της. Ο Πλίνιος περιγράφει τα γλυκά φασόλια της χαρουπιάς σαν τροφή για τα γουρούνια. Από τον Θεόφραστο μαθαίνουμε ότι το δέντρο, οι Ίωνες το αποκαλούσαν κερωνία ενώ ο καρπός ονομάζονταν και αιγυπτιακό σύκο. Ο Θεόφραστος περιέγραψε σωστά πως οι καρποί της βγαίνουν από τον κορμό του δένδρου, κι αυτό γιατί τα λουλούδια φυτρώνουν πάντοτε στις μασχάλες των φύλλων ή απευθείας από τα παλιά κλαδιά. Το δένδρο αναφέρεται και στην παραβολή του Ασώτου. Το χαρούπι το έτρωγαν στην Αρχαία Αίγυπτο και το χρησιμοποιούσαν ως γλυκαντική ουσία για το γλυκό «νεντζέμ». Οι Ισραηλινοί έτρωγαν τα χαρούπια κατά τη διάρκεια των εβραϊκών διακοπών του «Του Μπισβάτ» ενώ οι μουσουλμάνοι κατά τη διάρκεια του Ραμαζάν έπιναν χυμό χαρουπιού. Στην Αίγυπτο σήμερα το τρώνε σαν σνακ, ενώ με τους συντριμμένους λοβούς φτιάχνουν ένα αναζωογονητικό ποτό. Χρησιμοποιείται επίσης σε ηδύποτα που φτιάχνονται σε Τουρκία, Μάλτα, Πορτογαλία και Σικελία. Στη Λιβύη και στο Περού χρησιμοποιούν το σιρόπι του χαρουπιού σε ποτό.

Φυσιολογία..

Είναι δέντρο αειθαλές που μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 18m και σε ηλικία τα 100 έτη, ενώ τα φύλλα του είναι στρογγυλά, σκληρά και πυκνά. Ευδοκιμεί στις άνυδρες και βραχώδεις παραθαλάσσιες περιοχές του νησιού και φυτρώνει σε αρκετή απόσταση η μία από την άλλη.

Πριν ωριμάσει ο καρπός της μοιάζει με πράσινο φασόλι, ενώ όταν ωριμάσει μοιάζει με καφετί φασόλι και είναι σκληρός και γλυκός (κατατάσσεται στα όσπρια). Παλαιότερα οι Κρητικοί έτρωγαν τα χαρούπια σαν γλυκό, ενώ ακόμη εξακολουθεί να αποτελεί υγιεινό υποκατάστατο της σοκολάτας. Σε περιόδους ανέχειας, τα χαρούπια έτρεφαν τους φτωχούς και τους αντάρτες που βρίσκονταν στα βουνά, ενώ ακόμη και σήμερα πίνεται ως αφέψημα.

Πηγή [2]

Διατροφική Αξία..

Το χαρούπι έχει πολύ υψηλή θρεπτική αξία αφού η σάρκα τους περιέχει 80% πρωτεΐνη, ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο και βιταμίνες.  Βράζοντας τα χαρούπια παρασκευάζεται, από το μέλι που υπάρχει στο εσωτερικό τους, η χαρουμπία (ή χαρουπόμελο), η γεύση του οποίου μοιάζει με της σοκολάτας.  Η χαρουμπία όμως υπερέχει θρεπτικά σε σχέση με τη σοκολάτα, γιατί περιέχει 52 φορές λιγότερο λίπος, δεν έχει οξαλικά οξέα, δεν περιέχει αλλεργιογόνα και καφεΐνη και η γλυκύτητα του οφείλεται σε φυσικά σάκχαρα.  Το ασβέστιο που περιέχει είναι πλουσιότερο ακόμα και από το γάλα (350mg ανά 100gr).

Η χαρουμπία έχει την ιδιότητα να καταπραΰνει το στομάχι, βοηθά στην ομαλή λειτουργία του εντέρου και χρησιμοποιείται ως γλυκαντική ουσία σε διάφορα παρασκευάσματα (σε δημητριακά, γλυκά, ροφήματα).

Πηγή [3]

ΠΑΡΑΣΚΕΥέΣ

ΧΑΡΟΥΠΑΛΕΥΡΟ

Το Χαρουπάλευρο είναι ένα υγιεινό αλεύρι που χρησιμοποιείται αντί της σκόνης κακάο και της σοκολάτας. Μπορεί ακόμη να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή ψωμιού και αρτοσκευασμάτων. Τα φασόλια χαρουπιού τα οποία προέρχονται από την χαρουπιά είναι εκ φύσεως γλυκά και δεν περιέχουν καφείνη, έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε κάλσιο και βιταμίνη Ε.

Το χαρουπάλευρο αποθηκεύεται σε αεροστεγείς και αδιαφανείς συσκευασίες σε δροσερό, ξηρό και σκοτεινό μέρος για ένα χρόνο. Τα περικάρπιά του πρέπει να φροντίσετε να είναι σκούρα καφέ και γυαλιστερά χωρίς τρύπες, σχισμές ή μούχλα πριν χρησιμοποιηθούν.

Θα Χρειαστείτε:

Φασόλια Χαρουπιού
Τανάλια
Πέτρινο Γουδί & Γουδοχέρι ή Μύλο Καφέ ή Μπλέντερ

Α’ ΤΡΟΠΟΣ

– Ανοίξτε τα φασόλια με μια πένσα και αφαιρέστε τους σπόρους.
– Τοποθετήστε τους άδειους σάκους από τα φασόλια (αυτούς κρατάμε) στο φούρνο, ανοίξτε τον στην χαμηλότερη θερμοκρασία και αφήστε τους σάκους να αποξηρανθούν όλη την νύχτα .Εναλλακτικά αποξηράνετέ τους στον αποξηραντή σας (αν διαθέτετε).
– Την επόμενη μέρα χτυπήστε τους στο πέτρινο γουδί μέχρι να γίνουν σκόνη.
Εναλλακτικά τρίψτε τους στον μύλο του καφέ ή στο μπλέντερ.

Β’ ΤΡΟΠΟΣ

Ακολουθούμε ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ σε περίπτωση που θέλουμε να φτιάξουμε και Χαρουπόμελο.

– Βράζουμε τα φασόλια χαρουπιού (τα οποία κόβουμε σε πιο μεγάλα κομμάτια) για να πάρουμε τα υγρά τους για την παρασκευή χαρουπόμελου.

– Όταν σουρώνουμε το υγρό δεν πετάμε τα φασόλια που έβρασαν. Τα ξεφλουδίζουμε (ξεφλουδίζονται εύκολα λόγω του βρασμού), πετάμε τους σπόρους, στεγνώνουμε τελείως  τους κάλυκες (που κρατάμε για το αλεύρι μας) απλώνοντάς τους πάνω σε βαμβακερές πετσέτες κουζίνας σε σκιά και ξηρό αέρα.

– Τους τρίβουμε στο μπλέντερ.

Αποθηκεύστε το αλεύρι σας σε αεροστεγή συσκευασία. Χρησιμοποιήστε το για την παρασκευή μερέντας, σοκολάτας υγείας, σοκολάτας ρόφημα, ψωμί, κέικ κ.ο.κ.

[Πηγή 4]

ΧΑΡΟΥΠΟΜΕΛΟ

Υλικά: Χαρούπια, νερό

– Πλένουμε τα χαρούπια και τα κόβουμε σε κομματάκια 1-2 εκατοστών (το επίπονο μέρος της διαδικασίας)

– Τα βάζουμε σε μεγάλη κατσαρόλα και προσθέτουμε νερό ώστε να τα σκεπάζει κατά δύο δάκτυλα περίπου. Βάζουμε την κατσαρόλα να βράσει και αφαιρούμε όσο μπορούμε από τον αφρό που δημιουργείται. Αφού βράσουν 5 λεπτά αποσύρουμε από τη φωτιά.

– Αφήνουμε να μείνουν 24-48 ώρες ώστε τα χαρούπια  να αφήσουν όλο το μέλι τους στο νερό μας.

– Τελικά σουρώνουμε το υγρό και το βάζουμε να βράζει σε μέτρια θερμοκρασία ως ότου δέσει και αποκτήσει την υφή και την πυκνότητα του πετιμεζιού, λίγο δηλαδή πιο ρευστό από το μέλι.

Συστατικά: 1 κιλό χοιρινό, 15 κομμάτια χαρουπιά τα οποία έχουμε μουλιάσει από το περασμένο βράδυ, 1 κούπα ελαιόλαδο, 1 κούπα κρασί κόκκινο, 1 κρεμμύδι ψιλοκομμένο, Αλάτι πιπέρι.
Εκτέλεση: Βράζουμε τα χαρούπια πολύ καλά έτσι ώστε να μαλακώσουν πολύ. Το νερό που βγάζουν το ρίχνουμε μαζί με το κρέας, το οποίο νωρίτερα το έχουμε τσιγαρίσει μαζί με το κρεμμύδι. Στη συνέχεια ρίχνουμε τα χαρούπια για να ψηθούν όλα μαζί.

[Πηγή 1]

Για επιπλέον συνταγές δείτε εδώ (!!)

Για σπιτική μερέντα με χαρουπάλευρο εδώ

Πηγή [2]: “Χαρουπιά”, Ιστοσελίδα cretan beaches.com

Πηγή [3]: “Χαρούπι”, Ιστοσελίδα east-meditteranean

Πηγή [4]: “Φτιάξε Χαρουπάλευρο, το άλλο κακάο!”, Blog Πώς φτιάχνεται…How to!!

Πηγή [5]: “Χαρουπόμελο”, Blog  Kρήτη – Γαστρονομικός περίπλους

Ένα βασικό ημερολόγιο σποράς δίνει πληροφορίες για το τί σπέρνουμε σε ποιό μήνα του έτους.

Ημερολόγιο #1: “Οδηγός Φύτευσης Λαχανικών”, Ιστοσελίδα Κέντρο Εφαρμογών Βιωσιμότητας

Ημερολόγιο #2: “Πότε σπέρνω λαχανικά και βότανα”, Ιστοσελίδα kalliergo.gr (πίνακας)

Ημερολόγιο #3: “Σπορά φύτεμα καλλιέργεια λαχανικών”, Ιστοσελίδα ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ (αναλυτικές πληροφορίες για διάφορα λαχανικά, εποχή σποράς, μεταφύτευσης, ημέρες βλάστησης/ωρίμανσης κ.ά. – δίνονται και επιπλέον πηγές σε μορφή .pdf)

Ημερολόγιο #4:  “Τι φυτεύουμε, τι μεταφυτεύουμε, τι συλλέγουμε και πότε?”, Ιστοσελίδα biokipos-bioprasino.gr

Ημερολόγιο #5: “Εποχή σποράς λαχανικών”, Ιστοσελίδα peliti.gr

Ημερολόγιο #6: “Καλλιεργώ Κηπευτικά και Λαχανικά”, Ιστοσελίδα kalliergo.gr – λίστα με όλα τα άρθρα της ιστοσελίδας που αφορούν την καλλιέργεια λαχανικών, εξαιρετικά χρήσιμο

Υ.Γ. για όσους ενδιαφέρονται για βιοδυναμική γεωργία και συντονίζονται με το φεγάρι, κυκλοφορεί επίσης ευρέως στο διαδίκτυο το ημερολόγιο Βιοδυναμικής Γεωργίας 2012

Όταν το πάρετε απόφαση να φτιάξετε τη δικιά σας κομπόστα στον κήπο/περιβόλι/χωράφι/αίθριο κτλ δε χρειάζεται να καταφύγετε στις έτοιμες λύσεις του εμπορίου. Τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά.. Πριν πούμε για την κατασκευή του σωρού που θα καταλήξει σε θρεπτική κομπόστα, μερικά πράγματα για τον ίδιο το σωρό και την κομποστοποίηση.

Υπάρχουν 2 βασικές μέθοδοι κομποστοποίησης, η ΤΑΧΕΙΑ-ΘΕΡΜΗ για όσους έχουν χρόνο και όρεξη να φροντίσουν από κοντά την όλη διαδικασία, η ΑΡΓΗ-ΨΥΧΡΗ μέθοδος για όσους δε βιάζονται και είναι διατεθειμένοι να αφήσουν τη φύση στην ησυχία της να κάνει τη δουλειά με τους δικούς της ρυθμούς.

ΤΑΧΕΙΑ-ΘΕΡΜΗ ΜΕΘΟΔΟΣ 

Στην ΤΑΧΕΙΑ-ΘΕΡΜΗ μέθοδο, πρέπει να εξασφαλίζουμε εμείς όσο γίνεται ιδανικές συνθήκες αερισμού, υγρασίας και αναλογίας υλικών, κάτι που θα οδηγήσει στην αύξηση της θερμοκρασίας του σωρού και στην ταχύτερη κομποστοποίηση.

Παράμετροι επιτυχίας: 

1. Το μέγεθος των συστατικών

Αν τα συστατικά είναι πολύ μεγάλα επιβραδύνεται η αποσύνθεση. Τεμαχίσετε τα μεγάλα ή ογκώδη υλικά σε μικρά κομματάκια ούτως ώστε να αναπτυχθούν περισσότεροι μικροοργανισμοί και να επιταχυνθεί η διαδικασία.
2. Η σωστή αναλογία των υλικών

Η συνιστώμενη αναλογία καφέ-πράσινων υλικών είναι 2:1. Τυχόν δυσοσμία σημαίνει είτε ότι το ποσοστό των «πράσινων» είναι υψηλότερο του δέοντος οπότε η σύσταση του σωρού γίνεται γλοιώδης, είτε ότι ο αερισμός είναι ελλιπής. Το πρόβλημα λύνεται αν προσθέσετε «καφέ» ώστε να απορροφηθεί η υπερβάλλουσα υγρασία και αναμείξετε καλά τον σωρό ώστε να βελτιωθεί ο αερισμός.”

“ΠΡΑΣΙΝΑ” υλικά: υπολείμματα από λαχανικά και φρούτα, κομμένο γκαζόν, πράσινα φύλλα, μαραμένα λουλούδια, υπολείμματα καφέ και φίλτρο γαλλικού καφέ, φύλλα τσαγιού και φακελάκια τσαγιού, κοπριά από φυτοφάγα ζώα

“ΚΑΦΕ” υλικά:  ξερά φύλλα, κομμένα κλαδιά, πριονίδι, ροκανίδι, άχυρο, θήκες αυγών / ρολό τουαλέτας / χαρτοπετσέτες τεμαχισμένα, τσόφλια αυγού

ΟΧΙ: φλούδια εσπεριδ

οειδών (δημιουργούν όξινες συνθήκες), φύλλα ευκαλύπτου (είναι τοξικά), άρρωστα φύλλα ή φυτά, χαρτί με μελάνι/χρώμα/γυαλιστερό, κρέας και ζωϊκά προϊόντα, λάδι

3. Η σωστή υγρασία

Ελέγξετε την υγρασία του σωρού. Το μίγμα πρέπει να είναι τόσο υγρό ώστε να μην στάζει, όπως ένα καλά στιμμένο σφουγγάρι. Αν είναι πολύ υγρό προσθέστε «καφέ» ώστε να απορροφήσουν την υγρασία. Αν είναι πολύ ξηρό ψεκάστε με νερό.
Σε περιόδους μεγάλης ζέστης μπορεί να χρειαστεί να καταβρέξετε τον σωρό. Για να διατηρήσετε την σωστή υγρασία και να τον προφυλάξετε από τις βροχές μπορείτε να σκεπάσετε τον σωρό με μαύρο πλαστικό.

4. Ο σωστός αερισμός

Κάθε 3 με 6 μέρες ανακατέψτε τον σωρό σας και ελέγξετε την υγρασία. Έτσι επιτυγχάνεται ο σωστός αερισμός και η ανάμειξη του υλικού από τις άκρες στο κέντρο όπου και η θερμοκρασία είναι υψηλότερη. Καθώς αποσυντίθεται κατακάθεται μειώνον

τας την κυκλοφορία του οξυγόνου. Η συχνή ανάδευση και η προσθήκη «καφέ» υλικών που δημιουργούν όγκο βελτιώνει τον αερισμό.

Ο χρόνος ολοκλήρωσης της διαδικασίας ποικίλλει..αφού χωνευθούν όλα τα υλικά χρειάζονται άλλες 4-8 εβδομάδες για να ωριμάσει το κομπόστ. Το έτοιμο κόμποστ έχει σκούρο καφέ χρώμα, θρυμματίζεται εύκολα, έχει μία ευχάριστη μυρωδιά νωπού χώματος και δεν αναγνωρίζεται  κανένα από τα αρχικά συστατικά. Αν χρησιμοποιηθεί για φύτευση σπόρων ή νεαρών φυτών χωρίς να αναμειχθεί, πρέπει να έχει ωριμάσει για τουλάχιστον 4–6 μήνες. Οπότε ξεκινήστε τώρα για να έχετε το δικό σας κομπόστ για την επόμενη Άνοιξη!

ΑΡΓΗ-ΨΥΧΡΗ μέθοδος

Στην προκειμένη περίπτωση τα υλικά τοποθετούνται σε στρώσεις και παραμένουν εκεί μέχρι να κομποστοποιηθούν. Πρώτα θα γίνει το κάτω στρώμα το οποίο μπορείτε σταδιακά να το αφαιρείτε με την τσουγκράνα και να το χρησιμοποιείτε. Προσοχή να μη ρίξετε άρρωστα φυτά στον σωρό και να καλύπτεται τα υπολείμματα κουζίνας με ένα στρώμα «καφέ» υλικών (αλλιώς μπορεί να προσελκύσουν βλαβερά ζωύφια ή/και αρουραίους). Το αποτέλεσμα είναι εξ’ ίσου καλό με την θερμή μέθοδο αλλά διαρκεί περισσότερο.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ 

– Κόμποστ από φύλλα: Μαζέψτε τα ξερά φθινοπωρινά φύλλα, αναμείξτε τα με λίγο κομμένο γκαζόν και πράσινα από τον κήπο σας. Αν είναι στεγνά βρέξτε τα και αφήστε τα σε ένα μέρος του κήπου και αυτά κάποτε θα ξαναγίνουν τροφή για τα φυτά σας.

-Επιφανειακή κομποστοποίηση: Μπορείτε να αφήνετε μία ποσότητα φύλλων γύρω από τα δέντρα ή τα φυτά ώστε να ενσωματωθούν επιτόπου στο έδαφος. Τον χειμώνα μάλιστα προστατεύουν τις ρίζες από τον παγετό.

-Κομπόστα σε σάκκους απορριμμάτων: Αν δεν έχετε μεγάλες ποσότητες φύλλων, μπορείτε να βάλετε όσα έχετε σε ένα μεγάλο μαύρο σάκκο απορριμμάτων αφού τα βρέξετε (θυμηθείτε το στιμμένο σφουγγάρι), και να τον δέσετε. Καλόν είναι να προσθέσετε λίγο χώμα και κάποιο οργανικό λίπασμα (όπως κοπριά, κόμποστ ή λιπάσματα που προέρχονται από φυσικές πηγές και όχι συνθετικές) ώστε να επιταχύνετε την κομποστοποίηση. Την άνοιξη το κόμποστ θα είναι έτοιμο!

ΠΕΡΙΦΡΑΞΗ ΣΩΡΟΥ

Για πιο ελεγχόμενα αποτελέσματα, και ειδικά στην περίπτωση της θερμής μεθόδου, καλό θα είναι να οριοθετήσουμε το σωρό της κομποστοποίησης. Αν δεν επιλέξετε τους έτοιμους κάδους κομποστοποίησης, μπορείτε να περιφράξετε το σωρό με τους εξής τρόπους:

Το ιδανικό μέγεθος του σωρού έχει εμβαδό βάσης 1×1 μ.  και ύψος 0.7 – 1.0μ. Μεγαλύτερο ύψος μπορεί να έχει πρόβλημα αερισμού λόγω βάρους. Οι σωροί μπορούν να περιφραχτούν με διάφορα υλικά, βασικό είναι να αφήνονται διάκενα αερισμού μεταξύ των συμπαγών υλικών περίφραξης.

Τούβλα

Στις 4 γωνίες του παραλληλόγραμου θαλάμου που θα υψώσετε αφήστε μια απόσταση 1,5 εκ. μεταξύ των τούβλων ώστε να κυκλοφορεί ο αέρας.

Παλέτες
Παίρνετε 4 ξύλινες παλέτες και τις ενώνετε μεταξύ τους με σύρμα ή μεντεσέδες. Καλό είναι η μία πλευρά να ανοιγοκλείνει για ευκολότερο χειρισμό του σωρού σας.

Σύρμα (πλέγμα ή κοτετσόσυρμα)
Η ελάχιστη διάμετρος του κάδου πρέπει να είναι 1μ. Για να υπολογίσετε το μήκος του σύρματος που θα σας χρειαστεί, πολλαπλασιάστε την διάμετρο που θέλετε επί 3,14. Ενώστε το σύρμα με γάντζους ώστε να μπορείτε να το ανοίγετε εύκολα.

Κάδος απορριμάτων: Πάρτε έναν κάδο απορριμάτων μεγάλο, αφαιρέστε του τον πάτο και δημιουργήστε στο σώμα του αρκετές τρύπες του 1εκ. για αερισμό. Τοποθετήστε τον στο χώμα και είστε έτοιμοι.

Φράχτης
Ο έτοιμος πλεκτός φράχτης χρειάζεται στήριξη με 4 πασσάλους στο ορθογώνιο ή με 2 στο κυκλικό ώστε να μπορεί να σταθεί όρθιος.

Επίσης μπορείτε να σκεφτείτε και τα εξής κόλπα:

Διαίρεση του κάδου: Για να έχετε πάντοτε έτοιμο λίπασμα, διαιρέστε το δοχείο σε δυο τμήματα με μια κινητή κατασκευή από πλαστικό ή σανίδες. Έτσι μπορείτε να έχετε χωριστά το ώριμο κομπόστ από τον υπόλοιπο σωρό και να το αφαιρείται όταν θέλετε να αναμίξετε τους δυο σωρούς.

ή

Πορτάκι στη βάση: Επειδή το έτοιμο κομπόστ θα σχηματίζεται πάντα από τη βάση του σωρού προς τα πάνω στρώματα, οι κάδοι του εμπορίου διαθέτουν πορτάκι στη βάση που ανασηκώνεται για να παραληφθεί το έτοιμο κομπόστ. Κάτι αντίστοιχο μπορεί να γίνει και στις δικές σας κατασκευές, πιο εύκολα με το κοτετσόσυρμα, αν αφήσετε ένα κενό (περίπου 30χ30 εκ.)  στο κάτω μέρος της κύριας κατασκευής περίφραξης, το οποίο το καλύψετε με ένα κομμάτι από κοτετσόσυρμα λίγο μεγαλύτερων διαστάσεων (π.χ. 50χ50 εκ.) το οποίο στερεώσετε με γάντζους στο υπόλοιπο σύρμα ώστε να μπορεί να ανοίγει όταν θέλετε να πάρετε κομπόστ και να κλείνει για να λειτουργεί σαν στήριξη όλο τον υπόλοιπο καιρό.

Καπάκι: Μπορείτε να καλύψετε τον κάδο με ένα διάτρητο μαύρο πλαστικό φύλλο και από πάνω να ρίξετε μια παλιά λινάτσα. Σε περίπτωση που έχουν μειωθεί οι βροχές (δεν είναι χειμώνας) ή που ο σωρός βρίσκεται κάτω από υπόστεγο δε χρειάζεται..μάλλον.

Πρώτη Απόθεση Υλικών:  

• Σκαλίστε ελαφρά το χώμα με την τσουγκράνα για να επιτρέψετε στα σκουλήκια να ανέβουν στο σωρό.
• Απλώστε ένα στρώμα από υπολείμματα κλαδέματος για να αερίζεται η βάση, προσθέστε μετά φυτικά υπολείμματα φαγητού, ανάμικτα με λίγο νερό. Σκαλίστε το μίγμα με την τσουγκράνα και συμπιέστε το ελαφρά.
• Αν το έδαφος είναι όξινο, προσθέστε λίγη σκόνη ασβεστόπετρας, για να εμποδίζει τη διαφυγή της αέριας αμμωνίας, από την οποία οι μικροοργανισμοί παράγουν το απαραίτητα άζωτο.
• Καλύψτε τον κάδο με ένα διάτρητο μαύρο πλαστικό φύλλο και πάνω του βάλτε ένα παλιό χαλί ή μια λινάτσα. Αφήστε το σωρό για μια βδομάδα για να αρχίσει η ζύμωση και να ανέβει η θερμοκρασίας του.
• Όταν ο όγκος του υλικού μειωθεί στο ένα τρίτο του αρχικού, γεμίστε το δοχείο με τα ίδια υλικά.
• Μετά από μερικές βδομάδες τραβήξτε με την τσουγκράνα τις λιγότερο ζεστές πλευρές του σωρού προς το θερμότερο κέντρο (αναστροφή του σωρού).
• Συνεχίστε ακάθεκτοι..μετά από 4 μήνες το κομπόστ θα έχει σχηματιστεί.

Πηγές:

[1] “Κομπόστ για όλους”, Ιστοσελίδα: Ενεργοί Δημότες, Κίνηση Βιώσιμης Ανάπτυξης Μαρκόπουλου Μεσογαίας Αττικής

[2] “Φτιάξε τον δικό σου κομποστοποιητή” , Αρχείο pdf – Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης

1 λίτρο γάλα – 3.5% λιπαρά και πάνω ιδανικά απευθείας από το άρμεγμα το δικό σας ή του γείτονα

200 γρ. γιαούρτι (πρέπει να γράφει στην ετικέτα “Ζωντανό / Active” ενεργό με μαγιά)

Προαιρετικά: 5 κουταλιές γάλα σκόνη -δεν το συνιστώ, ποιός ξέρει πώς φτιάχνεται η ρημάδα, χρησιμοποιείται για να είναι πιο έντονη η γεύση και πιο πηχτό το γιαούρτι, αν το γάλα είναι από κατσικούλα ή αγελαδίτσα δική σας ή του γείτονα, κανένα πρόβλημα δε χρειάζεστε σκόνη

Εκτέλεση:

Βάζουμε το γάλα στη φωτιά μέχρι να φτάσει σε σημείο βρασμού και να κοχλάζει αλλά προσοχή μη φουσκώσει και χυθεί. Έτσι το αποστειρώνουμε. Απομακρύνουμε από τη φωτιά και αφήνουμε να κρυώσει γιατί αν ρίξουμε μέσα απευθείας το γιαούρτι η μαγιά θα καεί και δε θα γίνει τίποτα..Για να τσεκάρουμε ότι το γάλα  είναι στη σωστή θερμοκρασία κοιτάμε να μη βγάζει ατμούς (περνάω το χέρι πάνω από το κατσαρόλι στην ανάγκη) και να μπορούμε να κρατήσουμε το δάχτυλό μας μέσα – η επιθυμητή θερμοκρασία είναι 50 – 55 οC όταν θα ρίξουμε μέσα το γιαούρτι.  Ρίχνουμε το γιαούρτι (και τη γάλα σκόνη αν θέλουμε), ανακατεύουμε, σκεπάζουμε με μια πετσέτα το κατσαρόλι και ή βρίσκουμε ζεστό μέρος και αφήνουμε να πήξει 4 ώρες ή βάζουμε στο φούρνο στους 45-50 οC και αφήνουμε για 4 ώρες. Αν το σημείο που επελέγη δεν είναι αρκετά ζεστό, το γιαούρτι θα πήξει σε 6, 8 κτλ ώρες, αλλά όντας εκτεθειμένο έχουν αναπτυχθεί βακτήρια και θα κρατήσει 1-2 μέρες στο ψυγείο. Αν είναι έτοιμο στις 4 ώρες (βάλτε στο φούρνο τέλος πάντων!) κρατάει 3-4 μέρες στο ψυγείο. Το καλοκαίρι μπορείτε απλά να βγάλετε έξω στον ήλιο το κατσαρόλι.

Για την επόμενη φορά, κρατήστε 200γρ. (περίπου 2 κουταλιές της σούπας) από το σπιτικό σας γιαούρτι και επαναλάβετε.

Εκπομπή αφιερωμένη στο ζεϊμπέκικο.

Τίτλος εκπομπής: ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΟΜΗ

Σκηνοθεσία: Γιάννης Κασπίρης

Συμμετέχουν με λέξεις: Γιώργος Βέλτσος, Θάνος Βελούδιος, Νίκος Ξυδάκης (μετά μουσικής & τραγουδιού), Θόδωρος Δερβενιώτης, και άλλοι μετά της μουσικής ή του χορού τους

Ντοκυμαντέρ “Ο έρωτας των πρώτων πλάνων, ο Αλέξης Δαμιανός”

Στην “Ευδοκία” του Αλέξη Δαμιανού (πρώτη προβολή 1971), ο έρωτας της πόρνης Ευδοκίας και του λοχία Γιώργου ξεκινά με ένα ζεϊμπέκικο που χορεύει εκείνος, σε μουσική Μάνου Λοϊζου, που έμεινε γνωστό ως “το ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας”. Η μουσική πασίγνωστη, ο Δαμιανός όχι και τόσο, αν και πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους -για πολλούς κάτι παραπάνω απ’ αυτό- έλληνες σκηνοθέτες.

Γενικές Πληροφορίες

Η πατάτα είναι φυτό ψυχρής εποχής. Αποδίδει πολύ καλά στα εύκρατα κλίματα. Για υψηλή παραγωγή απαιτεί θερμοκρασίες μεταξύ 16-21 οC. Προσοχή: Η κονδυλοποίηση της πατάτας (έναρξη σχηματισμού κονδύλων) που γίνεται κατά μέσο όρο 30-45 ημέρες μετά τη φύτευσή της επηρεάζεται κατά πολύ από τη φωτοπερίοδο και τη θερμοκρασία εδάφους.

Απαιτήσεις σε έδαφος: Η πατάτα απαιτεί γενικά εδάφη με μεγάλο βάθος , ελαφρά που στραγγίζουν ικανοποιητικά (ελαφρά), με καλή περιεκτικότητα σε οργανική ουσία.

Άρδευση: Η πατάτα απαιτεί μεγάλες ποσότητες νερού σε όλα τα στάδια ανάπτυξής της. Η έλλειψη νερού είναι ένας από τους σπουδαιότερους περιοριστικούς παράγοντες της καλλιέργειας της πατάτας σε μία περιοχή.

Λίπανση: Η πατάτα είναι φυτό πολύ απαιτητικό σε θρεπτικά στοιχεία. Για παραγωγή 4,5 τόνων πατάτας ανά στρέμμα αφαιρούνται από το έδαφος κατά προσέγγιση 23,5 Kgr άζωτο , 3,5 κιλά φώσφορος και 31 κιλά κάλιο.

Αγορά σπόρου: Ο σπόρος της πατάτας πρέπει να είναι της ποικιλίας που ζητάμε χωρίς προσμίξεις άλλων ποικιλιών , να είναι υγιής, στην κατάλληλη φυσιολογική ηλικία όταν θα φυτευτεί , να μην έχει εσωτερικές και εξωτερικές ζημιές και να έχει ομοιογενές μέγεθος. Απαιτούμε πάνω στο σακί να υπάρχει το φυτοϋγειονομικό διαβατήριο.

Χειρισμοί του πατατόσπορου πριν τη σπορά: Ο πατατόσπορος είναι ευαίσθητος και ευπαθής σε πολλές ασθένειες. Μόλις αγοράσουμε τον πατατόσπορο θα πρέπει να ακολουθήσουμε την παρακάτω διαδικασία : Αδειάζουμε τα σακιά και απομακρύνουμε αμέσως τυχόν σάπιους κονδύλους. Σπάμε τυχόν μάτια που έχουν ανοίξει. Διατηρούμε το σπόρο σε δροσερό μέρος (16-18οC) με υψηλή υγρασία (πάνω από 95%) χωρίς άμεσο φωτισμό. Για παράδειγμα ένα δροσερό υπόγειο όπου θα καταβρέχουμε τις πατάτες τακτικά, είναι μια καλή λύση.

Μόλις αρχίσουν να βγαίνουν τα μάτια μπορούμε να τεμαχίσουμε τον πατατόσπορο με πολύ κοφτερό μαχαίρι ώστε η επούλωση των πληγών να γίνει γρήγορα. Μετά από κάθε κόψιμο θα πρέπει το μαχαίρι να απολυμαίνεται. Το βάρος κάθε τεμαχίου πρέπει να είναι 70-90γρ. με 1-3 μάτια. Διατηρούμε τον κομμένο σπόρο μέχρι να γίνει η επούλωση των πληγών (φελλοποίηση ) από τον τεμαχισμό και μετά φυτεύουμε.

Γενικά περί Φύτευσης [Πηγή 2]:

Σαν κανόνας, µπορεί να λεχθεί πως ξέβαθο φύτεµα (14-18 εκατ.) προτιµάται κυρίως σε βαριά εδάφη, ενώ στα ελαφρά ο πατατόσπορος φυτεύεται κάπως βαθύτερα (π.χ. 15-20 εκατ.). Eπίσης, ποικιλίες που κονδυλοποιούν ψηλά, όπως π.χ. Mαρφόνα, ή παράγουν µακριούς κονδύλους, όπως Tιµά­τε,  Σπούντα, πρέπει να φυτεύονται πιο βαθιά π.χ. 18­-20 εκ. Γενικά συστήνεται ένα βάθος φυτέµατος µεταξύ 14 και 20 εκ. ανάλογα µε την ποικιλία. Η καλύτερη πρακτική φυτέµατος που θα δηµιουργούσε άρι­στες συνθήκες εδαφικής υγρασίας και οξυγόνου στο ριζό­στρωµα και στο «φυτό» (πατατόσπορο) µε µικρό ποσοστό σκάρτων πατατών (πράσινων κτλ.), είναι η φύτευση του «φυ­τού» ξέβαθα (π.χ. 12-15 εκατ.) και η διενέργεια συµπληρωµα­τικού παραχώµατος λίγο πριν την εµφάνιση των φυτών στην επιφάνεια του εδάφους (φύτρωµα).

Οδηγός Επιβίωσης για ερασιτέχνες

1.  Τα πάντα για το Σπόρο (κόνδυλο)

[Πηγή 3]

Ως σπόρος της πατάτας για την γεωργική καλλιέργεια, χρησιμοποιούνται στη πράξη οι κόνδυλοι, δηλαδή η πατάτα, η οποία είναι ένα κομμάτι του κορμού (ένα μόσχευμα στη γλώσσα των κηπουρών).

2. ΦΥΤΕΥΣΗ με τεχνική παραχώματος 

[Πηγές 4 & 5]

• Απόσταση φύτευσης: 60×60 εκ. για κάθε φυτό
• Καλλιεργητική περίοδος: άνοιξη- καλοκαίρι- φθινόπωρο
• Χρόνος από την σπορά ως τη συγκομιδή: 12 εβδομάδες
• Εποχή φύτευσης: αρχές άνοιξης- Μάρτιος (θερμοκρασία εδάφους: 7 βαθμούς)
• Όψιμη φύτευση: τέλος άνοιξης- Απρίλιος (για φθινοπωρινή συγκομιδή)

Ανοίξτε μια λακουβίτσα βάθους 20 εκ. και βάλτε μέσα 3-4 κομμάτια φυτρωμένου πατατόσπορου με τα φύτρα να κοιτούν προς τα πάνω. Καλύψτε με λίγο χώμα και ποτίστε. Δεν γεμίζετε όλη την τρύπα.

Παράχωμα: μόλις οι βλαστοί αρχίζουν να ξεπροβάλλουν από το χώμα, σκεπάζετέ τους με ελαφρύ χώμα ή κομπόστ αφήνοντας μόνο τα πάνω φύλλα ακάλυπτα. Συνεχίστε αυτή τη διαδικασία μέχρι να κλείσει η λακούβα που είχατε ανοίξει κατά τη φύτευση. Μην ξεχνάτε το παράχωμα διότι αν οι νεόι κόνδυλοι που θα σχηματίζονται από τους βλαστούς εκτεθούν στον ήλιο τότε θα πρασινίσουν και δεν θα είναι κατάλληλοι για κατανάλωση.

Φύτευση Βήμα προς Βήμα

(προσαρμόστε κατάλληλα για παράχωμα)

[Πηγή 5]

Στον κήπο, θα πρέπει να έχετε σκάψει καλά το χώμα και να το έχετε εμπλουτίσει με κομπόστ (δείτε παρακάτω). Το σκάψιμο μπορείτε να το κάνετε με τσάπα, ή να χρησιμοποιήσετε σκαπτικό (φρέζα).

Απομακρύνετε όσες περισσότερες πέτρες μπορείτε.

Ο εμπλουτισμός όλης της περιοχής του κήπου που θα χρησιμοποιηθεί για καλλιέργεια, θα ήταν το ιδανικό. Θα μας κοστίσει όμως μία μικρή περιουσία (το κομπόστ και τα βιολογικά λιπάσματα κοστίζουν). Εναλλακτικά, μπορείτε να εμπλουτίσετε μόνο την περιοχή γύρω από κάθε φυτό. Αυτό είναι πολύ πιο οικονομικό και ελπίζω το ίδιο αποτελεσματικό.

Οι αποστάσεις ανάμεσα στα φυτά, θα πρέπει να είναι 50 με 60 εκατοστά.

Στη συνέχεια θα σας παρουσιάσω τη διαδικασία σποράς πατάτας, βήμα-βήμα.

Βήμα 1. Ανοίγουμε στο χώμα μία τρύπα βάθους περίπου 15 εκατοστών. Ταυτόχρονα, σκάβουμε το χώμα γύρω από την περιοχή της τρύπας ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο μαλακό.

Βήμα 2. Τοποθετούμε τον κόνδυλο της πατάτας μέσα στην τρύπα.

Βήμα 3. Καλύπτουμε με κομπόστ την τρύπα και τον κόνδυλο της πατάτας. Δε γεμίζουμε την τρύπα ως επάνω με το κομπόστ. Αφήνουμε χώρο για να προσθέσουμε αργότερα λίγο χώμα. Το κομπόστ, θα βοηθήσει την πατάτα να αναπτυχθεί στα πρώτα κρίσιμα στάδια.Προσθέτουμε στην τρύπα κομπόστ μέχρι να καλυφθεί ο κόνδυλος κατά 3 με 5 εκατοστά.

Βήμα 4. Προσθέτουμε χώμα στην τρύπα ώστε να καλυφθεί.

Βήμα 5. Πατάμε ελαφρά το χώμα ώστε να κάτσει και να συμπιεστεί. Μη βάλετε όλο το βάρος σας. Απλά πατήστε το ελαφρά.

Βήμα 6. Προσθέτουμε μία στρώση από κομπόστ. Αυτή η στρώση κομπόστ εξυπηρετεί δύο σκοπούς. Με το πότισμα, τα θρεπτικά συστατικά του θα φτάνουν στο φυτό που μεγαλώνει. Ο δεύτερος σκοπός είναι καθαρά πρακτικός. Καθώς το κομπόστ έχει μαύρο χρώμα, σημαδεύουμε τα σημεία που έχουμε φυτέψει τις πατάτες μας στον κήπο. Έτσι γλιτώνουμε τα έξοδα για να αγοράσουμε, και τον κόπο για να τοποθετήσουμε σημαντήρες.

Βήμα 7 (προαιρετικό). Προσθέτω το σύστημα αυτόματου ποτισμού και τοποθετώ μία απορροή πάνω ή κοντά στο σημείο που φύτεψα τον κόνδυλο πατάτας. Αν μπορείτε να ποτίζετε τις πατάτες καθημερινά, δεν υπάρχει λόγος να εγκαταστήσετε σύστημα αυτόματου ποτισμού.

14 ημέρες μετά, τα αποτελέσματα της σποράς πατάτας είναι πλέον ορατά. Τα φυτάκια έχουν αρχίσει να εμφανίζονται. Να είστε προετοιμασμένοι, ότι δε θα εμφανιστούν όλα μαζί, ούτε ότι θα έχουν όλα την ίδια ανάπτυξη.

BINTEO για καλλιέργεια σε μεγάλη γλάστρα – εδώ

Και ο συμπαθής καλλιεργητής του βίντεο ισχυρίζεται πως αν εφαρμόσουμε τη μέθοδο του παραχώματος, δηλαδή να προσθέτουμε ελαφρύ χώμα ή/και κομπόστ κάθε φορά που το φυτό φτάνει τις 6-7 ίντσες (15cm;)  δημιουργείται βαθύτερο και πιο δυνατό ριζικό σύστημα με αποτέλεσμα να προκύπτουν περισσότερες πατάτες.

Πηγή 1: “Η στήλη του Αγρότη – Πατάτα”, Λεωνίδας Γρύλλος, ΠΑΤΡΙΣ, η καθημερινή εφημερίδα της Κρήτης

Πηγή 2: “Καλλιέργεια Πατάτας – Οδηγίες για τη φύτευση”, site: kalliergo.gr- η πρωταρχική πηγή ωστόσο εντοπίζεται στο site http://www.easdrama.gr ]

Πηγή 3: “Πατάτα σπορά φύτεμα καλλιέργεια”, Ιστοσελίδα ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ, η πρωταρχική πηγή ωστόσο είναι “Η πατάτα” του Παναγιώτου Α. Δεκάζου, Παράρτημα «Γεωργικού δελτίου» Φεβρουαρίου 1933]

Πηγή 4: “φυτεύουμε πατάτες”, Ιστοσελίδα Living Green – βλ. και για ειδικούς σάκους καλλιέργειας πατάτας για μπαλκόνια

Πηγή 5: “Αύγουστος & Σεπτέμβριος: Σπέρνω πατάτες”, Iστοσελίδα kalliergo.gr

Είναι φυτό πλούσιο σε μέταλλα, παρέχει ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, και κάλιο μεταξύ άλλων. Είναι επίσης τίγκα στη βιταμίνη C, βήτα-καροτίνη, και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Αποτελελούμενη κατά δέκα τοις εκατό από πρωτεΐνη – περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο λαχανικό – και με υψηλά επίπεδα εύκολα απορροφήσιμων αμινοξέων, η τσουκνίδα είναι ένα από τα τέλεια τρόφιμα φύσης. Οι φαρμακευτικές της ιδιότητες είναι πολλές, καθώς χρησιμοποιείται ως αποχρεμπτικό για τη θεραπεία παθήσεων όπως το άσθμα, η βρογχίτιδα και η πνευμονία. Το τσάι τσουκνίδα είναι ένα ασφαλές, απαλό διουρητικό που αποκαθιστά την καλή λειτουργία των νεφρών και της κύστης. Σε μορφή κομπρέσας θεραπεύει αμιχές, πληγές, τσιμπήματα και εγκαύματα. [Πηγή: 1]

Για τα φυτά

Το εκχύλισμα τσουκνίδας μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν δυναμωτικό λίπασμα ή/και σαν εντομοαπωθητικό. Βγείτε στα όρη και στα βουνά φορώντας χοντρά γάντια και μαζέψτε τσουκνίδες την Άνοιξη και πριν την ανθοφορία του φυτού, για καλύτερα αποτελέσματα. [Διάλυμα τσουκνίδας φτιαγμένο από τσουκνίδες που μαζεύτηκαν την άνοιξη είχαν το υψηλότερο ποσοστό ΝΗ4, Ρ, και Κ, ενώ στα τέλη καλοκαιριού οι τσουκνίδες έδωσαν διάλυμα με υψηλότερα ποσοστά Ca, Mg, και S. – Πηγή: 2].

Μπορείτε να παρασκευάσετε εκχύλισμα είτε με χλωρή τσουκνίδα είτε με αποξηραμένη (για χρήση όλο το χρόνο) χωρίς ουσιαστικές διαφορές στη σύσταση και τα αποτελέσματα.

Εκχύλισμα τσουκνίδας για λίπασμα  [Πηγή: 3]

– Αναμίξτε 1 kg χλωρής τσουκνίδας (ή 200 gr. ξερής) με 10 l. νερό και ανακατέξτε.

– Αφήστε ανοιχτό το δοχείο (μην σκεπάζετε) σε θερμοκρασία δωματίου και ανακατεύετε καθημερινά ή κάθε δυο μέρες.

– Μετά από 10-14 μέρες το εκχύλισμα είναι έτοιμο. Σουρώστε και αραιώστε 1 μέρος εκχυλίσματος με 3-5 μέρη νερό και ριζοποτίστε. Άλλοι αναφέρουν πως 1:10 είναι καλό για ράντισμα και 1:20 για πότισμα, όσο πιο μικρό το φυτό τόσο μεγαλύτερη πρέπει να είναι η αραίωση.

Μπορεί και να χρησιμοποιηθεί για την απώθηση της μελίγκρας, φτιάξτε εκχύλισμα με τον ίδιο τρόπο αλλά αφήστε το από 14-24 ώρες (όσο μεγαλύτερη η θερμοκρασία τόσο λιγότερες οι ώρες που χρειάζεται φαντάζομαι αλλά δε βάζω και το χέρι μου στη φωτιά), σουρώστε και ψεκάστε (χωρίς να αραιώσετε περαιτέρω) – επαναλάβετε ανά βδομάδα για 3-4 βδομάδες.

Τσουκνίδα γ(ε)ια μας [Πηγή: 4]

– 250 γρ. τσουκνίδα – 1-2 βρασμένες πατάτες σε κύβους – λάδι ή βούτυρο – 1 ψιλοκομμένο κρεμμύδι – 3 3/4 φλιτζάνια γάλα – 1 κουταλιά της σούπας ψιλοκομμένα φρέσκα βότανα π.χ. μαντζουράνα, φασκόμηλο, άνηθο και μαϊντανό – 1 κουταλιά ψιλοκομμένο δυόσμο – αλάτι, πιπέρι – κρέμα γάλακτος με ψιλοκομμένο δυόσμο για γαρνίρισμα.

Τσιγαρίστε τα κρεμμύδια στο λάδι κι έπειτα προσθέστε την τσουκνίδα και ζεματίστε για 10΄. Ρίξτε τις πατάτες, τα βότανα και το γάλα, αλατοπιπερώστε και βράστε για άλλα 10΄. Αφήστε τα να κρυώσουν και λιώστε τη σούπα στο μίξερ. Ζεστάνετε τη σούπα βελουτέ και σερβίρετε. Για το γαρνίρισμα: όταν θα έχετε βάλει τη σούπα στα πιάτα, θα ρίξετε στη μέση της καθεμιάς 1-2 κουτ. σούπας κρέμα γάλακτος και θα ψιλοκόψετε λίγο δυόσμο από πάνω.

‘Αλλες χρήσεις στην κουζίνα: σαν αφέψημα για τονωτικό. Τσουκνιδόπιτα (θεσσαλιώτικη και ηπειρώτικη συνταγή),  τσουκιδόσουπα με δυόσμο. Μπορεί να μαγειρευτεί όπως το σπανάκι, σαν βραστή σαλάτα, ή να γίνει το βασικό χορταρικό σε σάλτσα πέστο.

Πηγές: 

[1] Urban Foraging: Stinging Nettles, Ιστοσελίδα The Greenest, Superlative ideas for a sustainably future

[2] Πτυχιακή Εργασία Επίδραση υδατικών εκχυλισμάτων τσουκνίδας και άλλων αγριόχορτων στην ανάπτυξη των καλλιεργειών, Ευαγγελία Μυλωνάκη

[3] Φτιάχνω εκχύλισμα τσουκνίδας για φυτοπροστασία, Ιστοδελίδα ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ

[4] Σερβιτόρος της Εύβοιας

Το κείμενο που ακολουθεί αναμεταδίδει τις βασικές πληροφορίες ενός άρθρου με τίτλο ‘Από τον σπόρο στον καρπό’ της ιστοσελίδας ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ που είναι σωστός θησαυρός!

Παραθέτω τα πιο σημαντικά κατ’ εμέ στοιχεία (αναδιατυπωμένα ελαφρώς – οι συγγραφείς του άρθρου και γνώστες του αντικειμένου δε φέρουν καμία ευθύνη), οπότε για το πλήρες κείμενο παραπέμπω στην άνωθεν ιστοσελίδα. Το άθρο προτείνει την καλλιέργεια των σπόρων σε αυτοσχέδιο σπορείο και κατόπιν τη μεταφύτευση των βλασταριών τους στο χώμα. Περί αυτού ο λόγος και τα παρακάτω:

– Καλό θα είναι για όποιον θέλει να καλλιεργήσει λαχανικά να ξεκινήσει το σπορείο του μέσα Φλεβάρη ή αρχές Μάρτη. Τον Απρίλη θα έχει ήδη ανεπτυγμένα φυτά έτοιμα για μεταφύτευση. Σε υπαίθριο σπορείο τα φυτά σκληραγωγούνται περισσότερο και θα αντέξουν πιο καλά το στρες της μεταφύτευσης. [Δίνονται οδηγίες για την κατασκευή του σπορείου]

Σπορά

Το επόμενο βήμα είναι να φυτέψουμε τους σπόρους στα κλασικά μαύρα γλαστράκια: γεμίζουμε κατά τα 2/3 του ύψους τους με χώμα, ποτίζουμε πλούσια μην το λυπάστε, τοποθετούμε τους σπόρους (3-4 αν είναι μικροί π.χ. ντομάτας, 1 αν είναι μεγάλοι π.χ. κολοκύθας), μετά χώμα ίσο με 3-4 φορές το ύψος των σπόρων, πιέζουμε ελαφρά με τα δάχτυλα και ξαναποτίζουμε ΠΑΝΑΛΑΦΡΑ (πάρτε ένα μίνι ποτιστηράκι γι’ αυτά τα πρώτα ποτίσματα ή το φστ-φστ που έχουμε για το σίδερο, κι όποιος δεν κατάλαβε το τελευταίο είναι τυχερός!). Α! Προσοχή και στο χώμα. Άν δεν είστε σίγουροι για το δικό σας βάλτε δικιά σας κομπόστα (χαχ) ή χώμα συσκευασμένο.

Φροντίδα στο σπορείο

Ποτίζουμε τα γλαστράκια καθημερινά με το ποτιστήρι, ελαφρά και περιμένουμε. Με το που φτάσει λέει το βλαστάρι το 1cm, ρίχνουμε εκχύλισμα τσουκνίδας 1 : 20 (εκχύλισμα:νερό – δες εδώ) πάλι με το φστ-φστ ολούθε που λένε, λούσιμο και πότισμα μαζί. Αυτό είναι και το πρώτο βιολογικό λίπασμα. Επίσης ξεκινήστε άμεσα τα τσάγια γιατί η φροντίδα των μικρών φυτών με τσάι κομπόστ μαζί και με το ‘τσουκνιδόζουμο’ φαίνεται ότι έχει ευεργετικές ιδιότητες [τον τρόπο παρασκευής του τον υποσχέθηκε ο συγγραφέας του άρθρου στο προσεχές μέλλον].

Προετοιμασία χώματος για μεταφύτευση

1 μήνα πριν μεταφυτεύσουμε οργώνουμε το χώμα για να ξεριζωθούν τα ζιζάνια και να γίνουν κι αυτά λίπασμα, και φρεζάρουμε για να δουλεύεται το χώμα καλύτερα. Η μεταφύτευση στην τελική θέση γίνεται όταν τα φυτά φτάσουν τα 15cm ύψος (οι ντοματιές με το τσάι γίνονται 50-70cm και τις φυτεύει ύστερα ξαπλωτές, αφήνει μόνο 10cm φυτού πάνω από το έδαφος).

Τεχνική της μεταφύτευσης

Με την τσάπα μαζεύουμε το χώμα σε βουναλάκια ύψους 30 cm, αφήνοντας ανάμεσα κενά αυλάκια πλάτους 50-60 cm για το πότισμα. Αυτό για να μη ποτίζονται απευθείας τα φυτά στη ρίζα, γιατί έτσι γίνονται ευάλωτα σε αρκετές ασθένειες. Συμπιέζουμε τα βουναλάκια με σανίδα και ανοίγουμε τρύπες μεταφύτευσης στις αποστάσεις που πρέπει..Για να αποτραπεί μερικώς το σοκ από τη μεταφύτευση, το χώμα πρέπει να είναι μίξη του χώματος που χρησιμοποιήσαμε στα σπορο-δοχεία και αυτού που υπάρχει στο χωράφι-μποστάνι-περβόλι-μπαξέ μας. Καταβρέχουμε τις τρύπες και τοποθετούμε τα φυτά στο χώμα μέχρι το ύψος του πρώτου μίσχου (τί είναι αυτό βρείτε το!). Βάλτε λίγη τύρφη ή compost περιμετρικά του φυτού σαν εδαφοκάλυψη για την αποφυγή της ανάπτυξης παρασίτων και ρίξτε ακόμα ένα ριζοπότισμα με εκχύλισμα τσουκνίδας αραιωμένο με νερό σε αναλογία 1 : 10  που θα δώσει πολύτιμη βοήθεια στα φυτά.

Αυτά! Με τις υγείες μας

Πηγή: ‘Από τον σπόρο στον καρπό’ , Κώστας Ανδρεόπουλος 04/02/12